Otomatik ve Manuel Olarak Veri Tabanı Yedekleme
Sunucuda barındırdığınız veriler, sizin veya müşterinizin işinin kalbidir. Ani bir sistem arızası, siber saldırı ya da kullanıcı hatası; dakikalar içinde geri döndürülemez veri kayıplarına yol açabilir. İşte tam da bu yüzden otomatik yedekleme, bir tercih değil; zorunluluktur.
Bu rehberde, özellikle Linux sunucularında otomatik yedekleme nasıl kurulur, hangi araçlar kullanılır ve süreç nasıl takip edilir adım adım açıklıyoruz.
Neleri Yedeklemelisiniz?
Yedekleme planınızı oluşturmadan önce, hangi verilerin kritik olduğunu netleştirmeniz gerekir:
-
Web sitesi dosyaları (örneğin
/var/www/html
) -
Veritabanları (MySQL, MariaDB, PostgreSQL vb.)
-
Sunucu yapılandırma dosyaları
-
Gerekiyorsa e-posta dizinleri ve log dosyaları
Her yedek, ihtiyaç halinde sistemin en hızlı şekilde tekrar ayağa kaldırılmasını sağlamalıdır.
1. Dosyaları Otomatik Yedekleme: rsync
Kullanımı
Linux sistemlerde, rsync en güvenilir yedekleme araçlarından biridir. Sadece değişen dosyaları kopyalamasıyla hem hızlıdır hem de disk alanından tasarruf sağlar.
Örnek komut:
Bu komut, sitenizin dosyalarını /home/yedek/web
klasörüne kopyalar.
2. Veritabanı Yedekleme: mysqldump
ile
Eğer MySQL ya da MariaDB kullanıyorsanız, veritabanlarınızı yedeklemek için mysqldump
aracını kullanabilirsiniz.
Örnek komut:
mysqldump -u root -p sunucudb > /home/yedek/sunucudb.sql
Dilerseniz yedeği sıkıştırmak için:
mysqldump -u root -p sunucudb | gzip > /home/yedek/sunucudb.sql.gz
3. Otomatikleştirme: cron
ile Belirli Saatlerde Yedekleme
Sunucunun kendi kendine, belirli saatlerde yedekleme yapmasını istiyorsanız, Linux’un zamanlama sistemi olan cron
işinizi görecektir.
Crontab’a giriş:
crontab -e
Her pazartesi saat 03:00’te çalışması için:
0 3 * * 1 /home/scripts/yedekle.sh
yedekle.sh örneği:
Dosyaya çalıştırma izni vermeyi unutmayın:
chmod +x /home/scripts/yedekle.sh
4. Yedekleri Uzak Sunucu veya Buluta Aktarmak
Yedekler aynı sunucuda tutulduğunda, donanım arızasında tüm veriler riske girebilir. Bu nedenle yedeklerin başka bir sunucuya veya bulut servisine aktarılması önerilir.
Uzak sunucuya SCP ile aktarım:
Bulut entegrasyonu için rclone
kullanarak Google Drive, Dropbox, S3 gibi servisler kullanılabilir.
5. Yedekleme Sürecini Test Etmek
Yedek almak kadar önemli bir diğer konu da yedeklerin işe yarayıp yaramadığını test etmektir. Aksi takdirde, geri yüklenemeyen bir yedek aslında hiç alınmamış gibidir.
Kontrol etmeniz gerekenler:
-
Dosyalar açılabiliyor mu?
-
Veritabanı eksiksiz geri yükleniyor mu?
-
Yedekler düzenli alınıyor mu?
-
Tarihler güncel mi?
Güvenli Bir Gelecek İçin Otomatik Yedekleme Şart
Bugün almadığınız bir yedek, yarın sizi saatler süren bir krizin ortasına sokabilir. Bu yüzden yedekleme işlemlerini hem otomatikleştirmek hem de sık sık test etmek şarttır.
SunucumBurada olarak, VDS sunucularımızda kullanıcılarımıza hem manuel hem de otomatik yedekleme imkânı sunuyoruz.